Шупашкарти йӗрке хуралҫисене раштав уйӑхӗн 31-мӗшӗнче 16 сехетсенче Арбат текен районтан сӗтелпе тенкел ҫухалнине пӗлтернӗ. Хула администрацийӗ вырнаҫтарнӑ ҫав пурлӑх ҫӗтнине илтсен пакунлисем шырама пикеннӗ. Часах вӗсем вӑрӑ йӗрӗ ҫине тухнӑ.
Сакпа сӗтеле 40 ҫулти арҫын куҫ хывнӑ. Унччен судпа айӑпланнӑскер вӑрланӑ япаласене пӗрле пурӑнакан хӗрарӑм патне кайса лартнӑ. Кукӑр алӑлли йӗрке хуралҫисене ӗнентернӗ тӑрӑх, сакпа сӗтеле вӑл ҫав хӗрарӑма Ҫӗнӗ ҫул ячӗпе парнелес тенӗ.
Шупашкарти Арбатран сакпа сӗтел хӗстерсе кайнӑ самантра арҫын самаях хӗрӗнкӗ пулни ҫиеле тухнӑ. Анчах ӳсӗрри те, савнине парнелес тени те ӑна яваплӑхран хӑтараймӗ. Ун тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 158-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе ӗҫ пуҫарнӑ.
Пӗтӗм Раҫҫейри «Хӗл Мучи полицейски» акцие хутшӑнса Патӑрьел районӗнчи пакунлӑ Хӗл Мучисем: РФ ШӖМӗн районсем хушшинчи уйрӑмӗн пуҫлӑхӗ А. Фомин, район полицийӗн ҫул ҫитмен ачасемпе ӗҫлекен пай инспекторӗсем А. Каргина полици капитанӗпе А. Никифоров лейтенант, районти депутсен Пухӑвӗн председателӗн ҫумӗ, район полицийӗ ҫумӗнчи обществӑлла канаш членӗ П. Перепелкин — нумай ачаллӑ, социаллӑ пулӑшу кирлӗ ҫемьесенче пулнӑ. Вӗсене пылак ҫимӗҫпе савӑнтарнӑ.
«Ҫемье обществӑра пысӑк пӗлтерӗшлӗ. Пирӗн ҫӗр-шыв мӗнле аталанасси, унӑн малашлӑхӗ шӑпах ҫемьесенчен пуҫланать. Ҫавӑнпа та ашшӗпе амӑшӗн хӑйсем чун панӑ пепкисене сывӑ та тӗреклӗ ҫитӗнтересси, тивӗҫлӗ воспитани парасси тӗп тӗллев пулмалла. Патшалӑх вара паян хӑй енчен ҫемьене аталантарма чылай пулӑшать», —тенӗ Петр Алексеевич саламланӑ май.
Паян, Халӑх пӗрлӗхӗн кунӗнче, Шупашкарта Вырӑссен маршне тухакансем пулнӑ. Ӑнланнӑ тӑрӑх, вӗсем Шупашкарти Чапаев палӑкӗ патне пуҫтарӑннӑ. Унта ятарласа тытнӑ вӑхӑтлӑх картана кӑнтӑрла иртни виҫӗ сехетсенче те пуҫтарманччӗ, пакунлисем унта 6-7 ҫын унта тӑратчӗҫ.
Алена Блинова ятлӑ хӗрарӑм Фейсбукра ҫырнӑ тӑрӑх, марша тухнӑ темиҫе ҫынна йӗрке хуралҫисем тытса чарнӑ. Хӗрарӑм тӗнче тетелӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарти хула пульницинчи Антон Сидоров врач та ҫавсен хушшинче. Сӑн ӳкерчӗкре вӑл сылтӑмран иккӗмӗшӗ, чи вӑрӑмми тесе ҫырнӑ.
Аса илтерер, «Ирӗклӗх» наци пӗрлӗхӗ Шупашкарта вырӑссен маршне ирттерессине хирӗҫ пулнине, кунашкал пулӑм наци республикинче килӗшӳсӗррине вӗсем М. Игнатьев Элтепере, Шупашкар хулин мэрне А. Ладыкова, Чӑваш Ен прокурорне В. Пословскийне, Чӑваш Республикинчи шалти ӗҫсен министрне С. Неяскина ҫырупа пӗлтернине Чӑваш халӑх сайчӗ хыпарланӑччӗ.
«Чӑвашфильм» киностуди ертӳҫине Юрий Спиридонова йӗрке хуралҫисем тытса чарнӑ текен сӑмах-юмах ҫӳрет. Усал хыпара тӗнче тетелӗнчи «Вести Чувашии» ушкӑнра юра уйӑхӗн 18-мӗшӗнче пӗлтернӗ.
Юрий Спиридонова чылайӑшӗ «Битва за Новоюжку» фильм режиссерӗ евӗр пӗлет пулӗ. «Чӑвашфильмпа» «Чеченфильм» пӗрлехи проекта пурнӑҫланине Чӑваш халӑх сайчӗ кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗнче пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, Чӑваш Енри делегацие Чечня Республикинче Рамзан Кадыров ӑшшӑн кӗтсе илнӗччӗ. Ушкӑн малтан Грозный хулинче пулнӑччӗ, унта пӗрлехи ӗҫе сӳтсе явнӑччӗ. Делегаци Ҫурҫӗр Осетире те пулнӑччӗ. Вӗсем Беслан хулинче 2004 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче вилнӗ ачасемпе салтаксене пуҫ тайнӑччӗ.
Чӑваш Енри йӗрке хуралҫисем Юрий Спиридонова ултавпа аппаланнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ имӗш.
Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев, Айӑплава пурнӑҫа кӗртессмпе ӗҫлекен федераци службин пуҫлӑхӗн ҫумӗн тивӗҫне пурнӑҫлакан Валерий Балан Лапсарта тӑвакан следстви изоляторӗнче пулнӑ. Ҫав учреждение ҫӗнӗрен туса лартнӑ, ӗҫсене вӗҫленӗпе пӗрех. Унта харӑсах пӗр 500 ҫын вырнаҫӗ.
Строительство ӗҫӗсемпе паллашнӑ хыҫҫӑн ҫӗнӗ изоляторӑн ҫуртӗнче канашлу ирттернӗ. Унта пакунлисем йышлӑн хутшӑннӑ: Айӑплава пурнӑҫа кӗртессипе ӗҫлекен федераци службин республикӑри управленийӗн пуҫлӑхӗ Александр Робота, Чӑваш Енӗн шалти ӗҫсен министрӗ Сергей Неяскин, республикӑн прокурорӗ Василий Пословский, Федерацин хӑрушсӑрлӑх службин республикӑри управленийӗн пуҫлӑхӗ Сергей Софронов, РФ Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗн пуҫлӑхӗн пӗрремӗш ҫумӗ Анатолий Митин.
Лапсартине хута ярсан Шупашкарти К. Иванов урамӗнчи 1648 ҫулта тунине киввине хупӗҫ.
Юпа уйӑхӗн 13-мӗшӗнче 15 сехет те 10 минутра Шалти ӗҫсен министерствин Ҫӗнӗ Шупашкарти пайӗнчен 33-ри арҫын тухса тарнӑ. Ӑна маларах Самар облаҫӗнчен тытса килнӗ. Вӑл ҫынсене улталаса пурӑннӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Йӗрке хуралҫисем ҫынна тартнӑ тӑрӑх халӗ служба тӗрӗслевӗ ирттереҫҫӗ.
Инкеклӗ лару-тӑру пулса иртнин сӑлтавне палӑртнӑ вӑхӑтра ШӖМӗн пайӗн пуҫлӑхне Владимир Баранова ӗҫлеме вӑхӑтлӑха чарнӑ. ШӖМӗн Ҫӗнӗ Шупашкарти пайӗн тепӗр ӗҫченне те вӑхӑтлӑха ӗҫсӗр хӑварнӑ.
Самар облаҫӗнчен тытса Чӑваш Республикине илсе килнӗ арҫына йӗрке хуралҫисем малалла шыраҫҫӗ. Сӑнпа пӑхсан таркӑн — 30—35 ҫулсенче, 160 сантиметр тӑршшӗ, начар. Арҫын тӗксӗм кӑвак джинс шӑлаварпа, клеткӑллӑ кӗпепе, хӑйӑр тӗслӗ курткӑпа пулнӑ.
Шупашкарти 47-ри арҫын ватӑ та сусӑр амӑшне хӗнесе пурӑннӑ. Усалланнӑшӑн ӑна унччен те судпа айӑпланӑ. Алла ҫывхарнӑ этем халӗ те ӑсланман, ӳсӗрле ватӑ амӑшне хӗнесе асаплантарнӑ.
Полицие карчӑкӑн тӑванӗн хӗрӗ пӗлтернӗ. 86-ри кинемие пӑхса пурӑнакан хӗрарӑм ватӑ Шупашкарти Мир проспектӗнче пурӑннине пӗлтернӗ. 90 ҫула ҫывхаракан ватӑ ывӑлӗпе пурӑннӑ. Ҫулне кура тата сусӑррине пула унӑн арҫын куҫӗнчен пӑхма тивнӗ. Вӑйпитти этем ҫывӑх ҫыннине ыр кӑтартса пурӑнас вырӑнне эрехпе айкашса чунне илнӗ, кинемие час-часах хӗненӗ.
Полицие ку хыпар ҫитнӗ хыҫҫӑн йӗрке хуралҫисем пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Усал арҫын хӑйӗн хура ӗҫне пытарман, йышӑннӑ, ҫапах та мӗнле хӑтланнине каласа кӑтартма килӗшмен.
Пуҫиле ӗҫе суда ярса панӑ.
Чӑваш Республикин шалти ӗҫсен министрӗн, полицин генерал-майорӗн Сергей Неяскинӑн ячӗпе тав ҫырӑвӗ килнӗ. Шупашкарта пурӑнакан кӑҫал ҫулла полицине Гузовский урамӗнчи ача-пӑча лапамӗнче ҫамрӑк ҫынсен ушкӑнӗ спиртлӑ шӗвексем ӗҫнине икӗ хутчен полицие пӗлтернине каланӑ. Ӗҫекен хӗрсемпе каччӑсем усал сӑмахсемпе хытӑ калаҫнӑ.
«Ҫавӑншӑн эпӗ полицине пӗлтертӗм, 102 номерпе шӑнкравларӑм. Право енчен мера йышӑнма ыйтрӑм. Оперативлӑ дежурнӑй мана сӑпайлӑ итлерӗ, манӑн пӗлтерӗве йышӑнчӗ. Общество йӗркине пӑсакан вырӑна тепӗр 5-10 минутран полици экипажӗ килчӗ. Картишӗнче шӑплӑх пуҫланчӗ. Общество йӗрки йӗркеленчӗ», — тенӗ ҫырура.
Куншӑн ҫыру авторӗ васкавлӑ тата тухӑҫлӑ мера йышӑннӑ полици ӗҫченӗсене тав тунӑ. Хула ҫыннине унӑн телефон пӗлтерӗвне ӑнлантару хучӗсемсӗр йышӑнни савӑнтарнӑ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Ҫӗрпӳре 11 ҫулти хӗрача ҫухалнине Чӑваш халӑх сайчӗ хыпарланӑччӗ.
Ача киле килменнине унӑн амӑшӗ тепӗр кунхине йӗрке хуралҫисене пӗлтерни паллӑ. Ун хыҫҫӑн РФ Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗн тӗпчевҫисем ачана вӗлернӗ пуль пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ҫав вӑхӑтрах йӗрке хуралҫисем капла ӗҫ пуҫарни ачана вӗлернине пӗлтермест тесе лӑплантараҫҫӗ. Апла статьяпа пуҫарни шырас ӗҫе вӑйлатма кирлӗ иккен.
Чӑваш Енри ачасене хӳтӗлес енӗпе ӗҫлекен уполномоченнӑй сайтӗнче ҫырнӑ тӑрӑх, 11 ҫулти Ҫӗрпӳ хӗрачи килтен тухса кайни амӑшӗпе ӑнланманлӑх сиксе тухнипе ҫыхӑнма пултарнӑ. Халӑх сечӗсенчи сӑмах-юмаха ӗненсен, килте тӑнӑҫлах мар лару-тӑру пулнӑ.
Ачана тупас ӗҫ епле пынине РФ Следстви комитечӗн тӗп аппарачӗ те тӗрӗслесе тӑрать. Ҫухалнӑскере тӗрлӗ ведомство специалисчӗсем ҫеҫ мар, волонтерсем те шыраҫҫӗ.
Путишле тес, шар кураканнишӗн пачах та путишле мар ҫак пӑтӑрмах Шупашкарта чӳк уйӑхӗн 27-мӗшӗнче ирхи виҫӗ сехет тӗлӗнче пулса иртнӗ.
Ҫулла мар, шӑнса пӑсӑласси те часах тесе пике арҫынна вӑратнӑ.
Лешӗ хӗре тав тӑвасвырӑннӗ янахӗнчен туртса панӑ. Пике хӑйӗн подъездне кӗрсе тарнӑ. Анчах лешӗ хӑваласа ҫитсе хӗре куҫӗнчен тӑхӑнтартса панӑ. Унтан арҫын вӗлерессипе хӑратса пикене пусмӑрланӑ. Ҫавӑн хыҫҫӑн пике хӑй хваттерне кӗрсе тарма ӗлкӗрнӗ. Кайран та арҫын лӑпланман. Хӗре шыраса хваттерсенчен пӗрин алӑкне тӳнлеттерме тытӑннӑ. Шар курнӑ пике йӗрке хуралҫисем патне шӑнкӑравланӑ. Алӑк танлаттарса тӑраканскер пакунлисен аллине ҫакланнӑ.
Пӑтӑрмах пирки халӗ пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ. Тав тӑвас вырӑнне пусмӑрланӑ этеме тӗпчев вӑхӑтӗнче хупса хунӑ.
-5.7 °C